İlaç fiyat kararnamesinin en son 2009 yılında güncellendiğini ve yılda bir Şubat ayında güncellenen fiyatlarla eczanelerin artık kapanma riski ile karşı karşıya olduğunu söyleyen Eczacı Şükrü Ciravoğlu “ Bunun artık 1 yıllık süreçlerle yürütülmesi olanaklı değil. Daha sık güncellenerek bu piyasaya ayak uydurulması maliyetin sürdürülebilirliği açısından gereklidir. Maliyetler açısından hesap yaptığınızda son derece düşük bir kar oranı kalmaktadır eczanelere. Şu anda çok geri dönüşü yansımış değil ama bu tablo içinde çok kötü bir ekonomik duruma doğru eczanelerin gitmiş olduğunu ve giderek ciddi bir sıkışıklığa düşmekte olduklarını görmemiz olanaklı. Kapanma riski mümkün, dönmesi çok zor”şeklinde ifadelerine yer verdi.
“YILDA BİR GÜNCELLENEN FİYATLARLA MÜMKÜN DEĞİL”
2009 yılındaki ilaç fiyat politikası ile yılda bir ilaç fiyatlarının güncellenmesinin artık süreci kurtarmadığını kaydeden Şükrü Ciravoğlu “Ülkemizde bilindiği gibi ilaç fiyatları Sağlık Bakanlığı’nca belirlenmekte yani devletin kontrolündedir tamamen. Serbest piyasa ekonomisine tabi değildir. Bunu düzenleyen yasal prosedür 2004 yılınca çıkarılan ilaç fiyat kararnamesiyle başlamış, daha sonra 2009 yılında ancak güncelleme sağlanmış. Daha sonra bu şekliyle ufak tefek revizyonlarla aynı kararname üzerinden ilaç fiyat politikası yürütülmektedir. Burada enflasyonun çok yüksek olmadığı ortamlarda tolere edilebilir bir sistem olarak bugünlere kadar gelmiştir. Ancak son aylarda özellikle enflasyondaki yüksek artış, kurlardaki çok yüksek artışlar, Kasım 2021’den itibaren oluşan döviz kuru farklılıkları nedeniyle burada üretim maliyetiyle satışlar arasında ciddi bir sıkıntı oluşmaya başlamıştır firmalar açısından. Bunun yanında artan enflasyon maliyeti, diğer girdilerin artışı gibi birçok faktörde bu olguyu körükleyen unsurlar olarak önümüze çıkmakta. Dolayısıyla daha önceki süreçte yılda bir kere Şubat ayında güncelenen fiyatlar artık buna cevap veremez hale gelmiştir. Son olarak 2022 Şubat Ayı’nda yapılan yüzde 37’lik zamda son yıllarda en yüksek zam olmasına karşın yinede döviz kuru ve enflasyon göz önüne alındığında çok yetersiz bir şey olduğunu o günkü koşullardada ifade etmiştik. Bunun artık 1 yıllık süreçlerle yürütülmesi olanaklı değil. Daha sık güncellenerek bu piyasaya ayak uydurulması maliyetin sürdürülebilirliği açısından gereklidir. Bu firmalar açısından ve ilacın fiyatı açısından oluşan bir durum. Eczaneler açısından oluşan durum ise burada eczanelerde Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen kademeli karlılık uygulanmaktadır. Düşük fiyatlı ilaçlarda örneği satışta yüzde 20 alışta yüzde 25 gibi kar oranı olmasına karşı küçük rakamlarda bu gerçeklidir”dedi.
“KAPANMA RİSKİ MÜMKÜN, DÖNMESİ ÇOK ZOR”
Ciro ve topttan fiyatının artmasına rağmen kar oranının düşmesinini eczaneleri kurtarmadığını aktaran Ciravoğlu “Fiyatlar arttıkça kademe kademe bu kar oranı düşmektedir. Ama bunu realiteye uyguladığınızda maliyetler açısından hesap yaptığınızda son derece düşük bir kar oranı kalmaktadır eczanelere. Şimdi ilaçların fiyatları arttıkça kademe olarak düşük kar kademesine çıkmaktadır ilaçların büyük çoğunluğu. Dolayısıyla karı azalmaktadır. Yani ciro ve toptan fiyatının artmasına rağmen kar oranı düşmekte buda eczaneleri kurtarmamaktadır. Dolayısıyla kararnamenin güncellenmesindeki isteğin altında yatan en önemli etken budur. Bu kademelerin düzenlenmesi gerekiyor. Piyasada ciroları oluşturan çoğunluğun döndüğü rakamlara baktığınızda bu oranlar toptancı karı gibi seviyede kalmış gibidir. Yani bir perakende işletmeleri, orta ölçekli işletmeleri kurtaracak kar oranı değil. Bunun yanında diğer girdi ve maliyetlerin, giderlerin artması da söz konusu. Burada gidererek sıkışma söz konusu. Şu anda çok geri dönüşü yansımış değil ama bu tablo içinde çok kötü bir ekonomik duruma doğru eczanelerin gitmiş olduğunu ve giderek ciddi bir sıkışıklığa düşmekte olduklarını görmemiz olanaklı. Kapanma riski mümkün, dönmesi çok zor”dedi.
