Çay, kahve ve şekere gelen zamları değerlendiren Edirne Kahveciler Odası Başkanı Hakan Gönay, esnafın 3 liralık tarifeyi bile uygulamadığını, kar marjından kıstığını söyleyerek sıkıntılı sürecin yıl sonunda biteceğinden umutlu olduklarını belirtti. Geçtiğimiz gün çaya yüzde 43,7, şeker ve kahveye yüzde 20 oranında gelen zamla birlikte, artık 60 lira altında çay paketi kalmadığı, sargılı şekerin 200 lira olarak açık şekere dönüleceği öğrenildi. Esnafın verilen tarifeyide uygulayamadığını söyleyerek bu sürecin yıl sonunda geçeceğini umduklarını dile getiren Başkan Hakan Gönay “ Fiyat artışlarını uygulamakta çok büyük zorluk çekiyoruz. Çünkü esnafın kendine öz güvenini kaybetti esnaf. Ben bu işin bu yıl sonunda bu sürecin atlatılacağını düşünüyorum. Yani yıl sonuna doğru her şey stabile döner. Umudumuzu korumak istiyoruz. İyimseriz. İnşallah düzelecek” şeklinde sözlerine yer verdi.
“TARİFEYİ TÜKETİCİYE YANSITAMIYORKEN YÜZDE 43 ZAM GELDİ”
Çaya gelen zamla birlikte çay paketinde 60 liradan aşağı fiyat olmadığı, normal tarifeyi uygulayamayan esnafın zamlı tarifeyi de uygulayamayacağını söyleyen Hakan Gönay “Şimdi bizim bu son dönemlerdeki fiyat istikrarsızlığından en fazla etkilenen esnaflardan küçük esnafımız hizmet sektörü oldu. fiyatların fiyatların astronomik artmasıyla sektörde fiyatlarda biz geçiş zorluğu yaşamaya başladık. Çünkü esnaf aldığını tüketiciye yansıtamıyor. Karşımızdaki genelde bizim müşterimiz emekli olduğu için fiyatları sabit. Yani kazandığı maaşı belli. Onun için satın alma gücü biraz daha düştü. Alım gücü düştüğü için esnafın da işleri düştü. Yani şimdi bakıyorsun çay fiyatlarına 60 lira altında çay kalmadı. Şimdi en son gelen yüzde 43’de zaten şimdi bunu esnafın tüketiciye yansıtması lazım. Tüketiciye yansıtabiliyor mu? Yansıtamıyor. Niçin? karşı tarafın sabit bir geliri var. Alım güçleri düşük. Yani burada çok büyük uygulamalarda sıkıntı çekiyoruz. Şu anda paketi şu son güncel zamlarla 60 lira, 70 lira arasında. Şu anda uyguladığımız 3 liralık tarife onu uygulayamadık. Şimdi kenar semtlerde 2 lira. Biraz daha hareketli semtlerde 2 buçuk. Normal merkezlerde 3 lira. Bu daha yeni. Yani o çıkardığımız tarifeyi uygulayamıyoruz. Evde çıkan tarifeyi yeni işte uygulama. O da yılın ikinci döneminden sonra 3 lira gibi bir zorlamaya gideceğiz ama imkansız. Yani geliri düşük olan semtlerde 2 buçuk ancak uygulayabileceğiz. 3 yok. Uygulamakta zorluk çekiyoruz. Dediğim gibi bizim müşterinin geliri artmadığı için şimdi Edirne’de bir hareketlilik var. Yunan’ı Bulgar’ı çok geliyor. Ama bizim hizmet sektörüne gelmiyor. Kahveci, çay ocağı esnafına gelmiyor. Bu şey bize yansımadı. Size etkilemiyor. Bizi etkilemiyor. Bizim müşterimiz belli. Bizim müşterimiz emekli müşteri. Sabit gelirli. O da ona göre bütçesini bugün diyelim ki 10 lira harçlığı var ona harcıyor. Yani o bütçenin dışına çıkamayan kesim. Bizim 30 yaşın altında çok az müşterimiz var. 30 yaşın altındaki müşteriyi biz tutamıyoruz zaten. Yani sınırsız internette olsa kahve makinesi de olsa kahvelerde, kahvehanelerde olmuyor. Yani müşteri yenileme gibi bir durumumuz yok. Bizim müşterilerimiz genelde sabit müşteri. Şimdi esnaf da birbirine rekabet halinde olduğu için şimdi birisi 2 lira, birisi 2 buçuk lirayı yapamıyor. Ne yapıyoruz biz? Mahalle mahalle toplayıp topyekun bir geçiş yapıyoruz. Müşteri bulunduğu yerde kalsın diye. Çünkü gerçekten esnafımız geçişlerde sıkıntı yaşıyor”dedi.
“ŞEKER 200 LİRAYI GEÇER”
Şekere gelen yüzde 20 zam sonrası açık şekere döneceklerini kaydeden Hakan Gönay ş”Son zamanda gelen işte enerji artışlarıyla şekere son gelen yüzde 20 bu rakam şekerin zammı, yaklaşık şeker 200 lira civarında olacak. Şu anda 200 de geçer. Yani sargılı şeker 200 lirayı geçer. Şeker de zaman zaman sargılı şeker de bulmakta zorluk yaşıyoruz. Onun için ne yapıyoruz? Açık şekere doğru yönelmeye başladık”dedi
“TÜRK KAHVESİ İTHAL DEĞİL, AMA ASTORNOMİK ŞEKİLDE FİYATI ARTTI”
Kahvenin İthal olmamasına rağmen zamlanmasını değerlendiren Gönay “Şimdi Türk kahvesi ya. Bizim anlamadığımız olay, Türk kahvesi normal giderken adamın elinde Türk kahvesi var. Var mı? Var. Bunu ithal etmemişsin. Hiçbir şey yapmamışsın. Çuvalından alıp çekip tüketiciye sunuyorsun. Astronomik fiyatları arttı. Yani öyle bir şey oldu ki fırsatçılık gibi bir durum oldu burada. Yani yani dilim varmıyor ama Türk halkı olarak fırsatçı oldum gibi. Yani şimdi biz de haliyle bunu aldığımızda tüketiciye yansıtmak zorundayız. Bizim kahve fiyatımız 7 liraydı. Bunu 10 liraya çektik. Fakat 10 lira da tüketiciye fazla geldiği için normalde gene esnafımız 7 lira alıyor. Yani bizden kaynaklı bir durum değil. Esnaf kar marjından fedakarlık yapıyor. Yeter ki işleri bozulmasın. Esnaf ölümü görmüş, sıtmaya razı şu anda esnaf. Yani yeter ki böyle gitsin. Yani esnaf bir çizginin üzerinde gidiyor şu anda. İnşallah bunlar düzelecek. Temennimiz bir an önce stabil hale gelip esnaf da rahat etsin, biz de tüketici de rahat etsin. İnşallah o günler çok uzak olmadığını düşünüyoruz”dedi.
ENERJİ GİDERLERİ AZALDO
Yaz ayı gelmesiyle enerji fiyatlarında bir nebze düşüş yaşayacaklarını söyleyen Hakan Gönay “Esnafımız zaten bizim esnafımız vergiye tabi olmayan basit usulde vergiye tabi olmayan küçük esnaf. Genelde kendileri günlük kazançta ikame edenler esnaf kesimiyiz. Yani esnaf kapanma durumu gibi bir durum ben olacağını düşünmüyorum. aten biz o süreci pandemi döneminde 50 tane fire vererek kapattık. Ama bu kapanan iş yerlerin çoğu rektörlüğün orada Erasta’da Margi’de yüksek kiraları olan esnaftı. Bunlar uzaktan eğitimle etkilenen esnaftı. Şu anda bizim bu durumu yaz sezonuyla birlikte yaşamayacağımızı düşünüyoruz. Çünkü doğal gaz enerji giderlerimiz azaldı. Yani bu bir nebze bize bir yaşam kaynağı gibi oldu. Yani biraz daha dayanabilir esnaf. Ben bu işin bu yıl sonunda bu sürecin atlatılacağını düşünüyorum. Yani yıl sonuna doğru her şey stabile döner, herkes yapacağı işi bilir”dedi.
TARİFE UYGULANMIYOR
Yaşanılan bu sıkıntılı sürecin yıl sonunda düzeleceğine inandıklarının altını çizen Gönay “Pandeminin de bitmesiyle birlikte esnaf maliyetlerini düşürmek için bir çaba içinde bir arayış içine girdi. Yanında çalışanları istihdamını yavaşlattı. Kendi işinin başına geçmek zorunda kaldı. Babası işte geldi. Çocuğu yardım ediyor. Neden? Bu süreci atlatmak için daha stabil hale gelse fiyatlar oturmuş olsa zaten her şey normale dönecek ki şu anda henüz daha öyle bir durum yok. Yani esnaf gerçekten zor durumda. Fiyat artışlarını uygulamakta çok büyük zorluk çekiyoruz. Yani bunun için çabamız çok fazla ama gelir düzeyleri sabit olduğu için uygulamakta çok büyük zorluklar yaşadığımız bir durum var şu anda. Uygulayamıyoruz yani. Çünkü esnafın kendine öz güvenini kaybetti esnaf. Cebi boş olunca acaba diyor yani ben bunu uygularsam bir aşağı daha düşer miyim? Korkuyor esnaf. Bir tedirginlik var. Yani bu fiyat istikrarının bir an önce kavuşması lazım. Bizimde beklentimiz bu sürecin artık yıl sonuna doğru olağanüstü bir durum olmazsa biteceğini düşünüyoruz. Umudumuzu korumak istiyoruz. İyimseriz. İnşallah düzelecek”diyerek sözlerini noktaladı.
